Als ik deelnemers aan PowerPoint workshops vraag wat er mis is met de meeste dia’s* krijg ik altijd antwoorden als: teveel tekst, onleesbaar, onoverzichtelijk, een spreker die de tekst voor leest vanaf het scherm. Als ik vervolgens vraag hoe de dia’s eruit zien van de deelnemers krijg ik dezelfde antwoorden.
Opmerkelijk: we weten wat er mis is met de meeste presentaties van anderen en als we zelf aan de gang gaan doen we precies hetzelfde. We lijden aan de ziekte van diadiarree.
Waarom maken mensen slechte dia’s?
Cultuur van verwachtingen. Als iedereen het zo doet, doe ik het ook. Om eruit te springen moet je iets anders doen, en dat brengt een risico met zich mee. De meeste sprekers willen dat niet. Ze gaan mee met de massa en nemen geen risico.
Het ziet eruit alsof je veel werkt hebt verzet. Een volle dia is de makkelijkste manier om het oog te doen geloven dat je veel werk hebt verzet. In werkelijkheid kost het maken van een eenvoudige, consistente presentatie veel meer werk. Mensen zijn vaker onder de indruk van volume dan van kwaliteit.
De spreker maakt de slides eigenlijk voor zichzelf. Dia’s zijn er voor het publiek, niet voor de spreker. Veel mensen proppen hun dia’s vol met back-up informatie die alleen door de spreker gebruikt wordt. Niemand is daarbij gebaat. Noch de spreker, noch het publiek.
Ze weten gewoon niet dat het ook anders kan. Sommige mensen zien niet zoveel andere presentaties. Op het moment dat ze zelf een presentatie gaan maken, nemen ze mee wat ze kennen. Ze proberen met de software (PowerPoint, Keynote, Prezi, whatever) een presentatie te maken die eruit ziet zoals ze denken dat het moet zijn.
Er wordt gevraagd om slechte dia’s. Er zijn organisatoren van congressen, seminars en andere evenementen die vooraf vragen de dia’s te bekijken. Alsof dat een goede graadmeter van de kwaliteit is. Als je een presentatie met 10 sterke afbeeldingen stuurt, weet de organisatie niet waar de spreker het over gaat hebben. Dat maakt ze nerveus. En hoe moet het met de geprinte versie? (tip: maak een aparte handout). Organisaties geven vaak als feedback om meer tekst toe voegen… (killing).
Er zullen altijd slechte dia’s bestaan. Ik moedig je aan hier niet in mee te gaan maar kritisch te kijken naar wat je laat zien en te luisteren naar wat je vertelt. Stop de dia diarree. Begin bij jezelf en deel met ons hoe jij van de diarree afkomt. Doorbreek je gewoontekaders. Doe het stap voor stap. Experimenteer en vraag feedback.
* Met dia’s wordt alles bedoeld wat je op een scherm projecteert. Bijvoorbeeld vanuit PowerPoint, Keynote, Prezi of PDF.
